ข้าวต้มมัด หรือ ข้าวต้มผัด เป็นขนมชนิดหนึ่งที่ทำด้วยข้าวเหนียวผัดกับกะทิ แล้วนำไปห่อด้วยใบตองหรือใบมะพร้าวอ่อน ใส่ไส้กล้วย นำไปนึ่งให้สุก ทางภาคใต้ใช้ข้าวเหนียวกับน้ำกะทิ ห่อด้วยใบพ้อ เรียกห่อต้ม ถ้าห่อด้วยใบมะพร้าว และมัดด้วยเชือกเรียกห่อมัด
ข้าวต้มมัดอีกชนิดหนึ่งเรียก ข้าวต้มลูกโยน เป็นขนมที่ใช้ในเทศกาลออกพรรษา ห่อด้วยใบพ้อหรือยอดมะพร้าวเป็นรูปรี ข้างในเป็นข้าวเหนียวผสมถั่วดำไม่มีไส้ ผูกเข้าด้วยกันเป็นพวงแล้วนำไปต้ม ส่วน ข้าวต้มมัดไต้ เป็นข้าวต้มที่ห่อแล้วมัดให้มีลักษณะเหมือนไต้ที่ใช้จุดไฟ ไส้เป็นถั่วทองโขลกกับรากผักชี กระเทียม พริกไทย ใส่หมู มันหมู ปรุงรสด้วยเกลือ น้ำ น้ำตาลทราย ห่อด้วยใบตองเป็นแท่ง มัดเป็นเปลาะ 4-5 เปลาะ แล้วนำไปต้ม บางท้องที่ใช้เป็นขนมไหว้เจ้าในเทศกาลตรุษจีนและสารทจีนด้วย
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือเรียกข้าวต้มมัดว่า ข้าวต้มกล้วย ใช้ข้าวเหนียวดิบมาห่อ ปรุงรสด้วยเกลือนิดหน่อย ใส่ถั่วลิสงต้มสุกเคล้าให้เข้ากันแล้วจึงห่อเป็นมัด ใส่ไส้กล้วย เอาไปต้มให้สุก ถ้าเป็นแบบผัด จะผัดข้าวเหนียวกับกะทิก่อนแล้วจึงห่อใส่ไส้กล้วย แล้วต้มให้สุก ถ้าต้องการหวานจะเอามาจิ้มน้ำตาล ส่วนทางภาคเหนือนิยมนำข้าวต้มมัดที่สุกแล้วมาหั่นเป็นชิ้นๆ คลุกกับมะพร้าวขูด โรยน้ำตาลทราย เรียก ข้าวต้มหัวหงอกในประเทศลาวมีข้าวต้มมัดเช่นเดียวกันเรียกว่า “เข้าต้ม” ไส้เค็มใส่มันหมูกับถั่วเขียว ไส้หวานใส่กล้วย
ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก : วิกิพีเดีย
วัตถุดิบส่วนผสมข้าวต้มมัด
- ข้าวเหนียว ใหม่รึเก่าก็ได้ นำไปล้าง แล้วแช่น้ำทิ้งไว้สักประมาณ 4-5 ชั่วโมง
- หัวกะทิ 300 กรัม หากชอบมันให้เพิ่ม
- น้ำตาลทราย 200 กรัม ชอบหวานให้เพิ่ม
- เกลือป่น 2 ช้อนชา
- ถั่วลิสงเม็ด หรือ ถั่วดำ 100 กรัม ชอบมากให้เพิ่ม นำไปแช่น้ำทิ้งไว้ประมาณ 1 ชั่วโมง
- ใบตองอ่อน และ แก่ อ่อนไว้ด้านใน แก่ไว้ด้านนอก วิธีห่อคงไม่สามารถอธิบายได้ในนี้ครับ
- กล้วยน้ำว้าสุก ปอกเปลือกผ่าครึ่ง
วิธีการทำข้าวต้มมัด
- ตั้งกะทิ ใส่น้ำตาลและเกลือลงไป คนพอละลาย ใส่ข้าวเหนียวลงผัด ประมาณ 10-15 นาที หรือจนกว่ากะทิจะงวดเข้าเนื้อข้าวเหนียว แต่ข้าวเหนียวยังไม่สุกทั้งหมด
- นำใบตองวางซ้อนกัน ใบตองอ่อนไว้ด้านใน ส่วนใบตองแก่ไว้ด้านนอก จากนั้นวางข้าวเหนียวลงไป กดให้แบน อย่าหนามาก วางกล้วยลง แล้วห่อ ขั้นตอนนี้แล้วแต่ถนัดครับ
- นึ่งประมาณ 1 ชั่วโมงครึ่ง – 2 ชั่วโมง หรือจนกว่าจะสุก
เขียนสูตรอาหาร รูปภาพโดย : คุณ คริษฐ์ เกตุแค ผู้ดูแลเพจ อาหารที่แม่สอน
เรียบเรียงโดย : www.siamarcheep.com (สยามอาชีพ)